[banner]

Kozieradka

Kiedyś podczas wymiany informacji na temat zdrowego jedzenia (tzn. bez sztucznych dodatków) jedna z koleżanek powiedziała, że do wielu potraw daje kozieradkę. Ponieważ nigdy nie słyszałam o takiej przyprawie, zaczęłam się dopytywać. A następnego dnia dostałam woreczek z kozieradką z instrukcją: wypróbuj sama. I wypróbowałam. Okazało się, że nazwa mi nie była znana, ale smak… i owszem. Kozieradka jest jednym ze składników masali, które przywieźliśmy z Indii i dodajemy do wielu potraw.

Jak się później dowiedziałam, przyprawa ta była stosowana już w starożytności. Znana jest pod nazwami fenegryka, greckie siano, kozioroźnik, boża trawka. Ceniona jest z względu na swoje wartości smakowe ale i lecznicze. W ostatnim czasie stała się bardzo popularna. Podobno jej nazwa pochodzi stąd, że bardzo lubią ją kozy. Próbowano kiedyś stosować ją jako paszę dla bydła, ale krowie mleko miało wtedy ten specyficzny kozieradkowy smak.

Kozieradka pospolita, kozieradka lekarska (Trigonella foenum-graecum L.) to gatunek rośliny zielnej z rodziny bobowatych (motylkowych) czyli jest kuzynką fasoli, wyki i robinii. Naturalnie występuje w północno-zachodniej Azji oraz Europie Wschodniej, ale uprawiona jest na całym świecie. Zdziczałe (zawleczone) rośliny spotykamy również na terenie Polski.

Kozieradka jest rośliną jednoroczną dorastającą do 60 cm. Łodygi ma wyprostowane i słabo rozgałęzione, a liście złożone z trzech listków. Kwitnie na żółto w czerwcu i lipcu. Mimo, że zapach jej kwiatów uważny jest za nieprzyjemny, to pszczołom to nie przeszkadza, jest to ceniona roślina miododajna. Owoce dojrzewają we wrześniu lub październiku i mają postać beżowobrunatnych strączków, w których znajduje się ok. 15 nasion.

Rys. Prof. Dr. Otto Wilhelm Thomé

Kozieradka najchętniej rośnie na miejscach słonecznych, osłoniętych, na glebie żyznej, przepuszczalnej i zasobnej w wapń. Nasiona wysiewa się w kwietniu, wprost do gruntu, na głębokość 1-1,5 cm, w rządkach co 30 cm. Roślina kiełkuje zazwyczaj po dwóch tygodniach. Poza pieleniem i spulchnianiem, nie wymaga zabiegów pielęgnacyjnych. Jeżeli zdecydujemy się na nawożenie, nie powinny być to nawozy zasobne w azot.

Jak już wspomniałam kozieradka jest rośliną jadalną i leczniczą. Zjada się młode liście, nasiona i kiełki. Nasiona (mielone) i ziele kozieradki powszechnie używane są jako przyprawa. Stosuje się ją głównie w kuchni hinduskiej (jako składnik curry i garam masala) oraz tajskiej, ale spotykana jest także w daniach pakistańskich, bułgarskich. Polecana jest jako dodatek do serów i pizzy. Zastosowanie kozieradki jest bardzo szerokie: od sosów, dipów, sałatek po przetwory i dania wegetariańskie. Nie należy dodawać jej zbyt wiele, bo ma intensywny aromat, ale i gorzki smak, a efektem ubocznym może być zapach curry w moczu i pocie osoby spożywającej kozieradkę. Z suszonych liści sporządza się herbatkę.

Kozieradka korzystnie wpływa na trawienie, pobudza wydzielanie śliny oraz soku żołądkowego, trzustkowego i jelitowego. Poprawia wchłanianie składników pokarmowych. Do jej zalet zaliczane jest obniżanie poziomu cholesterolu i glukozy we krwi, zapobieganie marskości wątroby, przyspieszenie procesu odtruwania i eliminacji toksyn z organizmu. Stosowana jest także jako środek przeciwbólowy. Zalecana jest podczas obniżonej odporności organizmu, w stanach osłabienia oraz anemii. Poleca się jej stosowanie przy stanach zapalnych błon śluzowych, jamy ustnej i gardła oraz w chorobie wrzodowej. Przetwory z kozieradki zalecane są przy impotencji oraz w okresie menopauzy.

Maseczki z kozieradki korzystnie wpływają na skórę, jest skuteczna w leczeniu trądziku, stanów zapalnych i łojotoku. Przyspiesza regenerację tkanek. Ułatwia gojenie się ran, wrzodów, czyraków, a także krwiaków i sińców.

Te właściwości roślina zawdzięcza składnikom do których m.in. zaliczymy: śluz polisacharydowy oraz znaczące ilości tłuszczów, białek, olejków eterycznych, flawonoidów, choliny, lecytyny oraz witamin PP, F i D.

Jeśli zmieszamy ją z miodem, uzyskamy także specjalny środek wspomagający nasz organizm przed infekcjami.

Ja muszę przyznać, że liczba pozytywnych cech tej rośliny mocno mnie przytłoczyła, ale z tą przyprawą zwykły krupnik czy kartoflanka smakują nieco orientalnie i wakacyjnie.

 

Korzystałam z:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Kozieradka_pospolita

Komentarze

O Autorze

Cebulki Kwiatowe

Zostaw Odpowiedź