Konwalia jest niezwykle subtelnym kwiatem o zniewalającym zapachu, a przy tym bardzo niebezpieczną rośliną. Mnie kojarzy się z Dniem Matki i małymi bukiecikami. Rośnie naturalnie w polskich lasach i właśnie teraz kwitnie.  Należy ona do rodziny liliowatych (Liliaceae) i występuje naturalnie w Europie i Azji Środkowej.

Konwalia tworzy liczne, cienkie kłącza, rozchodzące się płytko pod powierzchnią ziemi. Na tych kłączach powstają pąki, z których w pierwszym roku wyrasta jeden bądź dwa liście, natomiast w drugim roku 2–3, a w trzecim roku oprócz liści powstaje kwiatostan. Po kwitnieniu kłącze przestaje rosnąć, a u podstawy pąka kwiatostanowego tworzą się 1–2 pąki wegetatywne, dające nowe rozgałęzienia kłączy, które wydadzą kwiaty dopiero po 3 latach. Pęd kwiatostanowy ma 15–25 cm wysokości i zakończony jest jednostronnym gronem. U dziko rosnącej konwalii w gronie jest 6–9 kwiatów, u form ogrodowych 11–18 kwiatów, które są drobne, zwykle białe, o dzwonkowatym kształcie, pachnące. Konwalie kwitną w maju – stąd też jej nazwa: konwalia majowa (Convallaria majalis). Owocem jest czerwona jagoda. Liście konwalii są podłużne, eliptyczne, ciemnozielone, a jesienią żółkną i szybko zanikają. Osiągają one wysokość do 25 centymetrów.

W warunkach naturalnych konwalie rosną na glebach lekko kwaśnych. W ogrodzie wybierzmy dla nich stanowisko półcieniste, co najmniej przez pół dnia nienasłonecznione. Gleba powinna być próchniczno-gliniasta, przepuszczalna i wilgotna a pH powinno wynosić 7,0–7,1.

Konwalia jest rośliną długowieczną i łatwą w uprawie. Jest odporna na choroby i szkodniki, a przy tym niezwykle żywotna. Doskonale nadaje się do nasadzeń pod drzewami, na rabaty, na kwiat cięty. Ponieważ jest dość ekspansywna, wprowadzając ją do ogrodu przygotujmy dla niej dużo miejsca. Jeśli zbyt szybko się rozrasta, jej nadmiar trzeba jesienią wykopać i ograniczyć możliwość rozprzestrzeniania.

Konwalie rozmnażać można z nasion, ale łatwiejszym sposobem jest podział kłączy. Od połowy października do połowy listopada wykopuje się kłącza i ich fragmenty o długości 10–12 cm sadzi się płytko w rozstawie 20–25 x 10–12 cm. Gleba pod nasadzenia powinna być starannie przygotowana i odchwaszczona.

Konwalia nie wymaga nawożenia, ale dobrze jest zasilić rośliny co 3 lata kompostem lub  nawozem zawierającym wapń. Jeżeli słabo kwitnie to najprawdopodobniej w nawozach było zbyt dużo azotu.

Konwalia ma także znaczenie przemysłowe. Jej suszone kwiaty stosowane są do produkcji tabaki, a także dodawane podczas fermentacji wina z rodzynek, liście odziomkowe używane są do barwienia wapna na zielono. Nie można też zapominać o jej znaczeniu w przemyśle perfumeryjnym.

Wszystkie części konwalii są trujące, jednakże pomimo tego jest ona również rośliną leczniczą. Zawiera silnie działające substancje (kardenolidowe glikozydy, saponiny i flawonoidy) służące do produkcji leków nasercowych. Do celów leczniczych pozyskuje się liście oraz kwiatostan. Nie należy ich stosować bez konsultacji z lekarzem. Bardzo często spotkać można informację o zatruciu tą rośliną po wypiciu wody w której stał bukiecik. Bądźmy więc ostrożni w dekorowaniu domu konwaliami, szczególnie kiedy są w nim dzieci.

Konwalia ma także znaczenie symboliczne; uważano ją za kwiat szczęścia, pomyślności i młodości. W średniowieczu była symbolem lekarzy i uczonych. Jest symbolem czystości i skromności, i jako taki używany jest w bukietach panien młodych. W ikonografii chrześcijańskiej jest jednym (z wielu) kwiatów poświęconych Marii z Nazaretu. Kwiaty te mają symbolizować jej miłość i niewinność. Konwalie bywają też nazywane Łzami Naszej Pani, a ponieważ ułożenie kwiatów przypomina drabinę, średniowieczni mnisi nazywali tę roślinę „drabiną do nieba”. We Francji 1 maja obchodzone jest święto konwalii, a w Niemczech w okresie jej kwitnienia organizowane były (a może i nadal są) w lasach festyny ludowe, podczas których wrzucano kwiaty konwalii do ognisk jako ofiarę dla bogini wiosny.

Do 2014 roku konwalia majowa była w Polsce objęta częściową ochroną gatunkową. Obecnie nie jest chroniona i można ją pozyskiwać ze stanowisk naturalnych. Ale może właśnie w lasach wygląda najpiękniej?

Przygotowując wpis korzystałam z:

Marcinkowski J. 1991. Byliny ogrodowe. PWRiL, Warszawa

Oszkinis K. 1979. Kwiaty od A do Z. PWRiL, Warszawa

https://pl.wikipedia.org/wiki/Konwalia_majowa